Dawny ratusz w Łęcznej

            Pierwszy ratusz w Łęcznej wybudował zapewne przed 1638 ówczesny właściciel miasta Adam Noskowski. W tymże roku miasto spłonęło w pożarze, w tym zapewne i ratusz, bo później jest wzmiankowany jako nieistniejący.

           Kolejne ratusze także wystawiane były przez dziedziców Łęcznej a nie mieszczan, więc bardziej miały przynosić zyski (oberża, sklepy), niż pełnić funkcje publiczne. Następny budynek powstał po 1668 albo po 1711 (w tym roku znowu miasto strawił pożar). Na pewno istniał w latach 30. XVIII wieku, miał wieżę z dzwonem. Spłonął w 1745. Nowy wybudował przypuszczalnie Seweryn Rzewuski. Po kolejnym pożarze (1761) murowany, dwukondygnacyjny i dwuwieżowy ratusz w 1781 wystawiła Elżbieta z Branickich Sapieżyna. Wskutek postępującego zniszczenia rozebrano go pomiędzy 1847 a 1849. W 1866 w mieście istniał drewniany budynek magistratu, w 1876 był on przewidziany do zburzenia a w planach nowy. Budowa nie doszła jednak do skutku. Po 1920 biura magistratu i kasę miejską przeniesiono do budynku dawnego odwachu.

            Odwach (pomieszczenie dla żołnierzy pełniących wartę – z garnizonu, który na stałe stacjonował w Łęcznej) został wybudowany pod koniec XIX wieku według planów z 1888, sporządzonych przez inżyniera architekta powiatu lubartowskiego Lenkowskiego. Po przeniesieniu tu magistratu rozbudowano go od zachodu (pomieszczenia na areszt i mieszkanie stróża). Budynek uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej. Został zrekonstruowany w latach 1961 - 1963, nowszą część rozebrano. Po odbudowie przez kilka lat mieściła się w nim kawiarnia, od 1971 Urząd Stanu Cywilnego.

            Budynek, usytuowany w północno-wschodniej części rynku, jest murowany z cegły i otynkowany, klasycystyczny. W rzucie prostokątny, parterowy. Ma boniowane naroża, elewację frontową poprzedza czterokolumnowy portyk z trójkątnym szczytem. Dach jest czterospadowy (z dwuspadowym przedłużeniem nad portykiem), urozmaicony półkolistymi okienkami, kryty blachą. Wnętrze budynku dwutraktowe.

            Na placu przed budynkiem zwraca uwagę pamiątkowy kamień z dedykacją z okazji 500-lecia nadania Łęcznej praw miejskich (prawa miejskie magdeburskie nadane w 1467).

źródła:

Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. VIII, z. 10 – powiat lubelski, Warszawa 1967

E. Leśniewska, Zabytki Łęcznej. Bóżnica, „Merkuriusz Łęczyński” nr 5 (1990)

E. Leśniewska, Ratusz na przestrzeni wieków, „Merkuriusz Łęczyński” nr 6 (1993)

Powiat Łęczyński – przyroda, zabytki…, [teksty A. Mikołajko – Rozwałka i in.], Łęczna 2006