Dzisiejsza data:

Kościół pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty w Sulimowie

Dawna greckokatolicka cerkiew filialna to obecnie kościół filialny rzymskokatolickiej parafii Hulcze.

            Wieś Sulimów była wzmiankowana w 1469, data erekcji pierwszej cerkwi nie jest znana. Obecną świątynię wzniesiono w 1867 (według J. Góraka w 1897), z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego. Około 1875 została zamieniona na prawosławną, po 1945 rekoncyliowana na kościół.

Usytuowana jest pośrodku wsi, otoczona drzewami. Jest orientowana, drewniana o konstrukcji zrębowej, osadzona na drewnianych palach, oszalowana. W rzucie poziomym czytelny jest układ trójdzielny. Babiniec i prezbiterium mają plan prostokąta zbliżonego do kwadratu, dłuższa i szersza nawa jest kwadratowa. Podczas remontu w 1981 wydłużono w kierunku nawy zakrystię znajdującą się przy południowej elewacji prezbiterium (w celu urządzenia tam sali katechetycznej). Babiniec poprzedzał dawniej ganek wsparty na czterech słupkach. Po 1954 został on oszalowany i stał się przedsionkiem z wejściem od frontu i z boku od południa. Kolejne przekształcenie polegało na jego przedłużeniu w kierunku zachodnim, poprzez dobudowanie murowanej i oszalowanej deskami części.

Na zewnątrz zręby prezbiterium, nawy i babińca mają równą wysokość. Nawa nakryta jest ośmiopołaciową, spłaszczoną kopułą z pseudolatarnią, wspartą na ośmiobocznym tamburze z pendentywami. Cebulkowaty hełm latarni w 1964 został zastąpiony spłaszczonym daszkiem. Dawniej na zewnątrz, w dolnej części (z wyjątkiem zakrystii i przedsionka) elewacje obiegał wydatny okap wsparty na występujących, ozdobnie profilowanych belkach zrębu. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i przedsionkiem oraz pulpitowy dach zakrystii kryte są blachą (niegdyś gontem). Okna są prostokątne, w nawie wydłużone poprzecznie, przekształcone.

Wewnątrz nawa nakryta jest ośmiopolowym, pozornym sklepieniem kopulastym, prezbiterium i babiniec pozornym, spłaszczonym sklepieniem kolebkowym, zakrystia stropem. Dwa ołtarze boczne są barokowo-ludowe (przełom XVIII/XIX wieku). Konfesjonał z malowanym zapleckiem oraz dziesięć ławek (barokowe, 2. połowa XVIII wieku) zostały przeniesione w 1951 z kościoła w Warężu.

W kościele znajduje się barokowy obraz Adoracji Matki Boskiej przez św. Dominika (1. połowa XVIII wieku), z kościoła w Warężu, obraz św. Mikołaja z 1862 oraz jedenaście pocerkiewnych z XIX wieku, między innymi z przedstawieniem Matki Boskiej i Chrystusa Pantokratora oraz niezidentyfikowanych świętych. Jest tu także barokowy portret Marka Matczyńskiego, wojewody ruskiego, bełskiego, podskarbiego wielkiego koronnego, fundatora kościoła i klasztoru pijarów w Warężu (4. ćwierć XVII wieku), z herbami Jastrzębiec, niezidentyfikowanym, Nowina i Korczak (?) oraz częściowo widocznymi literami MM .H BR .P S, w ozdobnej ramie z XIX wieku, także przeniesiony z Waręża.

Do zabytkowego wyposażenia należą także między innymi trzy ludowe krucyfiksy z XIX wieku, cynowy krucyfiks ołtarzowy z 1. połowy XIX wieku, dwa lichtarze drewniane o charakterze barokowym (1. połowa XIX wieku).

źródła:

  1. Drewniane budownictwo sakralne – powiat Tomaszów Lubelski, powiat Hrubieszów, Lublin 2008

  2. J. Górak, Dawne cerkwie drewniane w województwie zamojskim, Zamość 1984

  3. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII – woj. lubelskie, z. 6 – powiat hrubieszowski, Warszawa 1964

Grafika losowa