Dzisiejsza data:

 Do czasów kasaty unii brzeskiej w latach 70-tych XIX wieku istniała w Krynicach parafia greckokatolicka (cerkiew stała na miejscu dzisiejszej kaplicy cmentarnej).

          Parafię rzymskokatolicką erygowano w 1925 roku. Kościół pojawił się wcześniej, bo w 1920 roku. Został przewieziony z Horyszowa Polskiego jako niedokończony (pierwotnie miał być przeznaczony dla tamtejszej parafii). Świątynię zaprojektowaną przez inż. arch. J. Siennickiego już na miejscu w Krynicach „poskładał” budowniczy Jan Tor. Do tego w 1928 doszła terakotowa posadzka i chór muzyczny w nawie, w 1932 kościół został oszalowany wewnątrz. Skarpy (przypory) do ścian zewnętrznych dobudowano w latach 1965 - 1966. Ostatnie „odświeżenie” (włącznie z położeniem nowej blachodachówki) miało miejsce na przełomie lat 90-tych/2000-ch.

          Kościół w Krynicach jest drewniany o konstrukcji wieńcowej, posadowiony na podmurowaniu, oszalowany, zwrócony prezbiterium na północ. Korpus główny w rzucie ma plan prostokąta i podzielony jest trzema parami słupów na środkową nawę główną i dwie nawy boczne. Do nawy głównej przylega równe jej szerokością prezbiterium, zamknięte trójbocznie. Po jego obu stronach są zakrystie, wejście z zewnątrz do lewej (w elewacji bocznej zachodniej) prowadzi przez obszerny ganek typu dworkowego, z dwiema kolumnami, szerokością równy zakrystii. Od frontu do korpusu przylega węższa od nawy głównej kruchta, z dużym wejściem głównym i małymi drzwiami w ścianach bocznych. Nad frontową częścią nawy wznosi się wtopiona w jej dach wieża o konstrukcji słupowo-ramowej, na rzucie kwadratu, z galeryjką na słupkach w części górnej, przykryta ostrosłupowym daszkiem o załamanych połaciach. Wieża w pewnym stopniu nawiązuje kształtem do wież kościołów małopolskich, ale bywa też porównywana do „chińskiej pagody”. Na drugim końcu dachu nawy wznosi się ośmioboczna wieżyczka-sygnaturka zwieńczona wielobocznym, blaszanym hełmem stożkowym z latarnią. Dachy nad kruchtą i nawą są dwuspadowe, nad prezbiterium wielopołaciowy, wszystkie dachy kryte blachą. Ściany kościoła zewnątrz wzmocnione są z obu stron przyporami (skarpami). Duże okna zamknięte półkoliście.

          Wysunięty znacznie na nawę chór muzyczny wsparty jest na czterech słupach, stanowią one jednocześnie podstawę wieży. Strop chóru spoczywa na dziewięciu belkach, na nim wspiera się dolna kondygnacja słupowo-ramowa wieży. Nawa główna przykryta jest stropem (rodzajem sklepienia pozornego) w kształcie trapezu, opartym na podciągu wzdłużnym ułożonym na słupach. Sklepienie to jest podzielone na pięć przęseł łękami dekoracyjnymi wspartymi na kapitelach poszczególnych par słupów. Nawy boczne przykryte są stropem ukośnym, nachylonym ku ścianom zewnętrznym. Prezbiterium przykryte jest pozornym sklepieniem kolebkowym. Ściany wewnętrzne są oszalowane, posadzka z terakoty. Elementy architektoniczne (łęki sklepienne, różnicowanie kształtów słupów z kapitelami, wsporników belek i podciągów, konstrukcja dolnej partii wieży na chórze) stanowią częściowo o wystroju wnętrza.

          We wnętrzu tym znajdują się trzy drewniane ołtarze, pomalowane na biało i złocone. Ołtarz główny, o charakterze rokokowym (XIX wiek), został przeniesiony po 1920 z cerkwi unickiej w Tyszowcach i znacznie uzupełniony. W nim obraz Matki Bożej z XVII wieku w polu środkowym, na zasuwie obrazy Wskrzeszenia Piotrawina przez św. Stanisława i Najświętszego Serca Pana Jezusa. W ołtarzu bocznym lewym obraz św. Teresy, w prawym – Matki Bożej. Chrzcielnica wykonana z drzewa osikowego pochodzi z 1933 roku. Na chórze muzycznym znajdują się 10-głosowe, około stuletnie organy, zakupione w latach sześćdziesiątych w miejscowości Ulan. Z zabytkowego wyposażenia jest jeszcze m.in. późnobarokowy (XVIII wiek) krucyfiks i miedziany kociołek na wodę z 1 połowy XIX wieku.

          Dzwonnica o otwartej konstrukcji stalowej, na dużym podeście murowanym, pochodzi z 1958 roku.

Źródła:

  1. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T.VIII, z. 17 - Tomaszów Lubelski i okolice, Warszawa 1982

  2. Jan Górak, Kościoły drewniane Zamojszczyzny, Zamość 1986

 

Grafika losowa