Dzisiejsza data:

Mała Synagoga i Dom Pokahalny

            W pobliżu Wielkiej Synagogi znajdują się budynki Małej Synagogi i Domu Pokahalnego. Według Katalogu Zabytków… oba pochodzą z tego samego okresu, zostały wybudowane po połowie XIX wieku. Jak podaje M. Podlewska, Mała Synagoga pojawia się w źródłach w latach 1782 – 1786, natomiast Dom Kahalny wybudowano w 1928 roku.

            Mała Synagoga ma skromny wygląd zewnętrzny i prosty układ wnętrza (budynkiem reprezentacyjnym była Wielka Synagoga). Jej wybudowanie świadczy o nowych potrzebach coraz liczniejszej gminy żydowskiej. Jest późnoklasycystyczna, orientowana, murowana z cegły i otynkowana, niepodpiwniczona. Ma rzut prostokąta i typowy schemat małomiasteczkowej bożnicy – przedsionek usytuowany jest wzdłuż ściany zachodniej, ponad nim umieszczono babiniec. Całość połączoną z salą modlitw przykryto wspólnym dachem naczółkowym. Elewacje rozczłonkowane są pilastrami, gzyms wieńczący profilowany. Budynek zachował oryginalny wygląd, zmieniono jedynie (podczas odbudowy po I wojnie światowej) wygląd okien, obecnie zamknięte są półkoliście). Wnętrze kryte jest stropem.

            W sali modlitw zachowała się częściowo polichromia, pochodząca prawdopodobnie z lat 30-tych XX wieku. Są to przedstawienia instrumentów i zwierząt oraz fryz ze znakami zodiaku, obiegający w części szczytowej ścianę południową, wschodnią i północną. Także teksty modlitw i psalmów w formie tablic oraz inskrypcja fundacyjna. Z oryginalnego wyposażenia zachowały się jedynie drewniane obramowania szafek ścian.

            Dom Kahalny został ufundowany jako nowy bet ha-midrasz przez Dawida Bigmana. Wybudowany przez jego syna Mordechaja-Motla Bigmana w 1928 roku. Od początku istnienia budynek ten był siedzibą zarządu gminy żydowskiej, biblioteki oraz prawdopodobnie niektórych stowarzyszeń żydowskich. Po II wojnie światowej został wyremontowany, był siedzibą między innymi Komitetu Powiatowego PZPR, później został przejęty przez muzeum. Podczas remontu odnaleziono tablicę fundacyjną z białego marmuru, z inskrypcja hebrajską. Rzut i wygląd budynku jest analogiczny jak Małej Synagogi, część okien została zamurowana.

Grafika losowa