Stary cmentarz w Fajsławicach

           Niedaleko kościoła w Fajsławicach, na tzw. Ariańskiej Górze położony jest „stary” cmentarz, założony w 1. połowie XIX wieku na miejscu drewnianego kościoła

           Znajdują się tu dwie kaplice grobowe. Jedna została wzniesiona około 1820 przez Teresę Błażewską (Błażowską?) dla męża, Jana Hakenszmida, właściciela dóbr Suchodoły. Jest ona klasycystyczna, murowana z kamienia, z resztkami tynku. Obecnie (od czasu uszkodzenia podczas I wojny światowej) w ruinie, zachowana po koronę murów. Ma rzut koła, z prostokątnym przedsionkiem od frontu, zwieńczonym trójkątnym szczytem. Otwór wejściowy zamknięty jest półkoliście, ujęty dwiema półkolumnami jońskimi, okna są półokrągłe. Pierwotnie we wnętrzu umieszczony był ołtarz św. Jana Nepomucena, pomnik z białego i czarnego marmuru upamiętniający Jana Hakenszmida oraz tablica epitafijna z czarnego marmuru poświęcona pamięci Tomasza Barana Błażowskiego (zm. 1837).

           Druga kaplica jest neogotycka, została wzniesiona w 1910 przez Józefa i Juliusza Florkowskich (właścicieli dóbr Fajsławice), według projektu Tomasza Pajzderskiego. Jest ona murowana z czerwonej cegły, wewnątrz otynkowana, ze sklepieniami ostrołukowymi. Prostokątna, wysokofrontowa, jednoprzestrzenna, z ostrołukowym wejściem w elewacji głównej i analogicznymi oknami w pozostałych elewacjach, ozdobionymi maswerkowym laskowaniem. Dach kryty jest ceramiczną dachówką.

           Na „starym” cmentarzu znajduje się także między innymi zbiorowa mogiła powstańców styczniowych (prawdopodobnie 74) poległych 24 sierpnia 1863 w bitwie pod Fajsławicami.

Źródła:

1. Katalog Zabytków Sztuki w Polsce, t. VIII, z. 8 - powiat krasnostawski, Warszawa 1964

2. A. Polski, Zarys dziejów parafii Fajsławice: w 250-lecie utworzenia parafii pw. św. Jana Nepomucena, Lublin-Fajsławice 2007