Kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Buśnie
Dzisiejszy kościół w Buśnie to dawna greckokatolicka cerkiew parafialna Zaśnięcia NMP, wzniesiona w 1795. Około 1875 została zamieniona na prawosławną, wówczas zapewne znacznie przekształcona, z zatarciem cech stylowych. W 1919 rekoncyliowano ją na kościół rzymskokatolicki, parafię erygowano w 1921. W latach 2004 - 2007 przeprowadzono remont.
Kościół jest orientowany, murowany z cegły, otynkowany. Nawa prostokątna, prezbiterium węższe i niższe, zamknięte półkoliście. Przy nim od południa znajduje się zakrystia. Od zachodu wznoszą się dwie kwadratowe wieże wtopione w narożniki, wysunięte lekko przed lico fasady i elewacji bocznych. Fasadę poprzedza nowsza kruchta.
Fasada zwieńczona jest wydatnym gzymsem koronującym (obiega on dookoła wszystkie elewacje). Dolne kondygnacje wież mają podziały ramowe, ujęte są na narożach pilastrami. Górne mają ścięte naroża, są zapewne późniejsze lub gruntownie przekształcone. Płaszczyzny elewacji wież wypełnione są dużymi płycinami, w dolnej kondygnacji z półkolistymi wnękami i okrągłymi blendami, w górnej z półkoliście zamkniętymi otworami dzwonowymi. Szczyt o falistej linii spływów łączący wieże jest zapewne nowszy lub znacznie przekształcony.
Otwory okienne zamknięte są półkoliście. Dachy nad nawą i kruchtą dwuspadowe, nad prezbiterium wielopołaciowy, nad zakrystią pulpitowy. Hełmy wież są ostrosłupowe, ośmiopołaciowe. Wszystkie dachy kryte blachą.
Nawa nakryta jest sufitem z fasetą, prezbiterium stropem, zakrystia sklepieniem krzyżowym. W kościele są trzy drewniane ołtarze. W ołtarzu głównym, wykonanym po 1921 znajduje się obraz Wniebowzięcia NMP (wg Obiektów zabytkowych… ołtarz pochodzi z 1888 a obraz z 1921). Prawy ołtarz boczny poświęcony jest Matce Boskiej Szkaplerznej, lewy św. Franciszkowi z Asyżu. Do zabytkowego wyposażenia należą organy i dwa rokokowe feretrony (2. połowa XVIII wieku), cynowe lichtarze z XVIII/XIX wieku oraz pocerkiewny ornat (około połowy XIX wieku). W 1929 wnętrze zostało przemalowane przez Szymona Zina z Hrubieszowa.
źródła:
-
Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII – woj. lubelskie, z. 6 – powiat hrubieszowski, Warszawa 1964
-
Obiekty zabytkowe Chełma i powiatu chełmskiego. Zabytki architektury i budownictwa, opr. S. Korpysz, Z. Lubaszewski, Chełm 2008
