Dzisiejsza data:

Dawny kościół i klasztor poaugustiański (przekształcone) to najstarsze obiekty zabytkowe w Krasnymstawie. Zespół zabudowań złożony był z kościoła zwróconego prezbiterium na północny zachód i klasztoru usytuowanego na południowy zachód od niego.

          Powstał on w latach 1394 - 1434, w bezpośrednim sąsiedztwie nieistniejącego już dziś zamku. Ufundowany został przez Władysława Jagiełłę. Zniszczony przez Tatarów w 1449, odbudowany w 1458 przez Kazimierza Jagiellończyka. Kościół erygowano powtórnie w 1505 roku. Ponownie zniszczony został przez Szwedów w 1656 i ponownie odbudowany. Klasztor, również murowany, po zniszczeniach praktycznie wzniesiono na nowo około 2 połowy XVII wieku, potem został przebudowany w 1763 roku.

W latach 1821 - 1824 oba budynki zostały stopniowo odebrane zakonnikom przez władze carskie, kościół wówczas zamieniono na magazyn, klasztor początkowo na szpital, a potem na koszary (notabene jako rekompensatę za to w latach 1824 – 1839 wybudowano na zlecenie władz nowy kościół Trójcy Przenajświętszej i klasztor augustianów). W 1951 dawne budynki augustiańskie zostały adaptowane na cele szkolne. W kościele mieściły się najpierw warsztaty szkoły zawodowej, obecnie biblioteka szkolna, w klasztorze jest internat.

Kościół wymurowano z kamienia i cegły, w stylu gotyckim. Wskutek przekształceń utracił w większości cechy stylowe, choć zewnętrzny kształt budynku zachował się do dziś. Nawa, pierwotnie zapewne trójprzęsłowa, została przedłużona od frontu. Od południowego wschodu przylega do niej prostokątna przybudówka – dawna kaplica. Prezbiterium, nieco węższe od nawy, niegdyś dwuprzęsłowe, na zewnątrz zamknięte jest trójbocznie, wewnątrz półkoliście. Wnętrze zostało gruntownie przebudowane, podzielone na dwie kondygnacje. Prezbiterium z zewnątrz jest oskarpowane. Budynek nakrywa dwuspadowy dach, kryty blachą.

Dawny klasztor to budynek piętrowy, podpiwniczony, dwuskrzydłowy, na planie litery L. Na przedłużeniu krótszego skrzydła jest nowsza przybudówka. Wnętrze skrzydła głównego na obu kondygnacjach jest trzytraktowe. Zachowało charakterystyczny układ w postaci wąskiego korytarza na osi podłużnej i ciągu małych, sklepionych pomieszczeń (dawnych cel klasztornych) po jego bokach. Sklepienia w budynku są kolebkowo-krzyżowe, w części pomieszczeń kolebkowe z lunetami lub sufity. W przyziemiu u nasady krótszego skrzydła (zachodniego) jest duża sala o sklepieniu kolebkowym na gurtach z lunetami, dawny refektarz. Przy nim na skraju skrzydła obszerna sień sklepiona kolebkowo. Na zewnątrz budynek obiega wokół profilowany gzyms wieńczący. Dach jest dwuspadowy, kryty blachą.

Źródła:

  1. Kazimierz Stołecki, Krasnystaw – rys historyczny, Puławy 2008

  2. Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII, z. 8 – powiat krasnostawski, Warszawa 1960



Grafika losowa