Leśna Podlaska
Wieś na Równinie Łukowskiej, położona w powiecie bialskim, siedziba gminy, nad rzeczką Klukówką, dopływem Krzny.
Czas powstania Leśnej jest trudny do określenia. Początki miejscowości, pierwotnie noszącej nazwę Kamionka, związane są z powstaniem majętności Bokowicze (obecnie Bukowice) w Wielkim Księstwie Litewskim na przełomie XV i XVI wieku, przyłączonej po 1596 roku do Korony.
Inna teoria mówi, że dzieje Leśnej mogły sięgać końca XIV wieku i wiązać się z wyprawami Krzyżaków przeciw Jadźwingom. Według miejscowej tradycji mieszkańcy wsi bronili się w okopach przed Krzyżakami i stąd wzięła się nazwa osady Okopy Krzyżackie.
Miejscowość, otoczona lasami, zyskała potem nową nazwę Leśna, pod którą funkcjonowała aż do 1927 roku. Wraz z siołem i dworem w Bukowicach do końca XVI wieku należała do rodu Połubińskich. W początkach XVII wieku dobra znalazły się natomiast w posiadaniu rodziny Koniecpolskich, a w 1625 roku nabył je Mikołaj Firlej.
Nowy okres w dziejach Leśnej rozpoczął się w 1683 roku i związany był z kultem maryjnym, jaki rozwinął się po głośnym cudzie leśniańskim. Z nakazu Augusta II Sasa osada została podniesiona do rangi miasta i otrzymała przywilej na organizowanie targów. W 1706 roku miasto zostało spalone i ograbione przez wojska szwedzkie Karola XII. W wyniku zniszczeń miasto podupadło i w 1776 roku utraciło prawa miejskie.
Po upadku Rzeczpospolitej Leśna Podlaska znalazła się w cyrkule bialskim Galicji Zachodniej, w zaborze austriackim, potem w Królestwie Kongresowym. W okresie I i II wojny światowej była natomiast ośrodkiem konspiracyjnym polskiego podziemia i silnym ośrodkiem tajnego nauczania. Na przełomie 1939 i 1940 roku zawiązała się tu organizacja „Orła Białego”, a potem organizacja Związku Walki Zbrojnej.
opracowała Irena Kowalczyk
Warto zobaczyć:
Późnobarokowy zespół kościelno – klasztorny Paulinów (XVIII, XIX wiek) z barokowym kościołem Narodzenia NMP (1730 – 1752) czytaj więcej …
Miejsce kultu MB Leśnieńskiej
Żeliwna studnia (XIX wiek)
Rezerwat Chmielinne