Jakub Lubelczyk
(1520/1530 – po 1564)
pisarz, tłumacz, poeta religijny
Pochodził prawdopodobnie z Lublina. Forma nazwiska wskazuje pochodzenie mieszczańskie lub nawet plebejskie.Sam siebie nazywał „mały służebniczek”.
Około roku 1559 był przyjacielem i sekretarzem Mikołaja Reja, któremu prawdopodobnie pomagał przy opracowaniu niektórych dzieł z tego okresu.
Poświadczone są jego związki z Małopolską, gdzie był ministrem jakiegoś zboru kalwińskiego, z Krakowem i Pińczowem, gdzie wraz z innymi teologami brał udział w przekładzie biblii na język polski.
Znał biegle łacinę, prawdopodobnie niemiecki, hebrajski i grecki oraz polski, którą dokumentuje bogata twórczość w języku polskim.
Przełożył Księgę Hioba oraz Psałterz Dawida, który wydał z nutami i objaśnieniami prozą na 20 lat przed psałterzem Kochanowskiego.
Dokonał też przekładu łacińskiego hymnu Andrzeja Trzecieskiego Oratio pro republica et rege na Modlitwę za Rzeczpospolitą i za Króla, która była pierwszym projektem hymnu państwowego i miała zastąpić średniowieczną Bogurodzicę.
Oto jej początek:
Racz, Panie Chryste, z miłosierdzia Twego
być sprawcą Polski i Księstwa Litewskiego,
Króla Augusta z jego poddanymi
chowaj w łasce Twej miłościwie z nimi.
Aby szczęśliwie ta Rzeczpospolita
kwitnęła zawżdy wszem dobrem obfita,
byśmy w pokoju tu z Twej łaski trwali,
wolę Twą świętą prawdziwie poznali.
Raczże przedłużyć, Panie, żywot jego,
aby doczekał potomstwa godnego,
a iżby zawżdy tu mógł żyć w pokoju,
a był fortunny ustawicznie w boju.
K temu skończenie tego tu żywota
racz dać szczęśliwie bez wszego kłopota,
a potem z Tobą, nasz miły Panie,
na wieki wieczne w niebie przebywanie.
Był również autorem szeregu pieśni religijnych, śpiewanych przez protestantów, drukowanych okazjonalnie i wydanych w zbiorze Wirydarz krześcijański.
Współpracował z wybitnym kompozytorem Cyprianem Bazylikiem, który tworzył muzykę do jego tekstów.
Niektóre jego pieśni znalazły się w kancjonałach Seklucjana i Groickiego.
wybrane dzieła:
1558 - Psałterz Dawida, onego świętego, a wiecznej pamięci godnego krola i proroka, teraz nowo na piosneczki po polsku przełożony a według żydowskiego rozdziału na pięcioro ksiąg rozdzielony, a dla lepszego zrozumienia są przydane argumenta i annotacyje, to jest krociuchne wypisanie, iżby wiedzieli ci, co go używać będą, co ktory psalm w sobie zamyka. Też dla łacniejszego znalezienia rejestr wszytkich psalmow na końcu jest przydany. Kraków, u Wirzbięty /transkrypcja tekstu Roman Mazurkiewicz/
1558 - Wirydarz krześcijański pięknie przyprawiony a z "Pisma Świętego" wdzięcznymi zioły zasadzony, ku pociesze wiernym ludziom za Krystusem krzyż noszącym nowo uczyniony i uszczepiony. Kraków, u Wirzbięty
1559 – Modlitwa za Rzeczpospolitą i za Króla
