Leon Hempel

(18 lutego 1864 Skorczyce – 17 maja 1924 Skorczyce)

ziemianin, działacz patriotyczny i społeczny

rodzina

           syn ziemianina Jana Joachima (1821 – 1892), właściciela majątku Skorczyce, członka Towarzystwa Rolniczego w Królestwie Polskim, i Emilii z Morchonowiczów herbu Jastrzębiec

           rodzeństwo: Józef (1863 – 1891), doktor medycyny, żona Józefa Wojewódzka; Antoni (1865 – 1923), ziemianin, podróżnik, działacz społeczny i gospodarczy, żona Halina Krajewska; Maria (1867 – 1929), mąż Felicjan Lechnicki; Zofia (1869 – 1896), mąż Henryk Nowakowski herbu Prus (II); Jan (1870 – 1946); Stanisław Paweł (1875 – 1922), żona Maria Zofia Świda-Polny herbu Grabie (1888 – 1970)

biogram

           Początkowo uczył się w domu następnie w Gimnazjum w Lublinie, z którego został wydalony z „wilczym biletem” za udział w antycarskich demonstracjach. Przeniósł się do Równego na Wołyniu, ukończył szkołę realną, po czym odbył studia wyższe w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach.

           Po odbyciu praktyki powrócił do Skorczyc i zajął się gospodarstwem i pracą społeczną. Za działalność patriotyczną więziony był kilka miesięcy przez władze carskie w Cytadeli Warszawskiej. Po powrocie z więzienia ponownie włączył się do pracy społecznej, uruchamiał działalność Kółek Rolniczych. Był jednym z założycieli Kółka Rolniczego w Urzędowie, prezesem Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego, kierownikiem Sekcji Włościańskiej Kółek Rolniczych oraz zastępcą prezesa Zarządu Głównego Centralnego Towarzystwa Rolniczego. Był również działaczem Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, współorganizatorem straży pożarnej w Skorczycach i Urzędowie oraz działaczem Sejmiku Powiatowego w Janowie Lubelskim. W czasie I wojny światowej sprawował funkcję prezesa Powiatowego Komitetu Opiekuńczego.

           Duże zasługi osiągnął w rozwoju szkolnictwa w gminie Urzędów. Wyjednał u władz carskich zezwolenie na otwarcie prywatnego 4-letniego Progimnazjum Koedukacyjnego im. Władysława Jagiełły w Urzędowie i objął funkcję Prezesa Dozoru Szkolnego Pieniądza. Wspierał szkołę finansowo i materialnie, opłacał czesne niezamożnym, zdolnym uczniom, fundował nagrody, urządzał majówki. W rodzinnych Skorczycach pobudował szkołę elementarną z 4 oddziałami. Dzięki jego pomocy materialnej 16 synów pracowników jego majątku ukończyło szkoły średnie, a 6 najzdolniejszych studia wyższe.

           Prowadził wzorowo swój majątek, propagował nowoczesną uprawę rzepaku i buraków cukrowych, zachęcał do rozwoju przemysłu domowego.

           Zmarł bezpotomnie, pochowany został na cmentarzu w Popkowicach.

kalendarium

1880 – został usunięty z Gimnazjum w Lublinie

1898 – został aresztowany i więziony przez kilka miesięcy w Cytadeli Warszawskiej

1906 – Wojewódzki Zjazd w Lublinie powierzył mu funkcję prezesa Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego

1906 – na zebraniu Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego wygłosił pogadankę, w której poruszył temat rozwoju drobnego przemysłu na wsi

1906 – przyczynił się do powstania Gimnazjum Koedukacyjnego w Urzędowie

1907 V 15 – Zjazd Krajowy w Warszawie powierzył mu godność zastępcy prezesa Zarządu Głównego Centralnego Towarzystwa Rolniczego

1912 – z inicjatywy jego i Stanisława Śliwińskiego założono w Lublinie instytucję pod nazwą „Pomoc”, której celem było wspieranie osób trudniących się przemysłem domowym – tkaczy, koszykarzy, garncarzy kapeluszników itp.

źródła:

Bzowski Z. Dzieje rodziny Hemplów, Warszawa 1987

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880

Marek Nasiadka, Powiat kraśnicki, leksykon krajoznawczy, Kraśnik 2010

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 29.01.2019