Pierwszy parafialny kościół rzymskokatolicki w Klementowicach, ufundowany przez ród Kurowskich w 1418, był drewniany.
W okresie reformacji został zdewastowany przez protestantów. Przez następnych sto lat parafia nie miała swojego kościoła. Po zwycięskiej bitwie pod Wiedniem w 1683 król Jan III Sobieski nadał jej uczestnikowi, Adamowi Kotowskiemu, dobra ziemskie leżące na terenie parafii Klementowice. Ten w 1689 ufundował drewniany kościół (na murowanych fundamentach) według projektu Tylmana z Gameren, architekta królewskiego.
Świątynia zaniedbana przez patronów, kolejnych właścicieli Klementowic, stopniowo podupadała, w końcu w 1908 została zamknięta, jej remont był nieopłacalny. Obok zbudowano naprędce drewnianą szopę-kaplicę. Rada parafialna uchwaliła budowę nowego kościoła, ale na przeszkodzie stanęła konieczność wystarania się o pozwolenie, wkrótce wybuchła też I wojna światowa. Dopiero w 1916 zaczęto gromadzić materiały do budowy. W 1917 prace zostały wstrzymane, ponieważ warszawskie Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości interweniowało w sprawie starego kościoła – o dużej wartości zabytkowej – który chciano rozebrać, żeby w tym miejscu postawić nowy. Biskup nakazał przeprowadzenie ekspertyzy. Okazało się, że w takim stanie kościół nie może zostać, przetransferowanie go w inne miejsce byłoby za drogie. Koniec końców kościół rozebrano.
Pierwszy projekt nowego kościoła – łączącego cechy bizantyjskie z romańskimi i gotyckimi – wykonał Brunon Paprocki. Ale chyba za bardzo przypominał on cerkiew, bo zmieniono i architekta, i projekt. Nowy wykonał inż. Piotr Władysław Łaszkiewicz, architekt powiatu janowskiego. Kościół został wybudowany w latach 1916 – 1927 z ofiar parafian. Prace wykończeniowe wewnątrz prowadzono jeszcze przez kilka lat po jego poświęceniu.
Jest to świątynia murowana z cegły i podniesiona na granitowym cokole, w stylu neogotyckim, orientowana. Na zewnątrz częściowo otynkowana, w surowej cegle pozostawiono górne partie wież, szczyty korpusu, skarpy oraz gzymsy międzykondygnacyjne i koronujące. Bryłę kościoła tworzą: dwuwieżowy front, nieco szerszy od niego, trójnawowy, halowy korpus, prostokątne, wydłużone (dwuprzęsłowe) prezbiterium o szerokości nawy głównej i półkolistym zakończeniu (wewnątrz jest ono trójboczne) oraz dwie zakrystie po bokach prezbiterium. Zakrystie – o długości prezbiterium i szerokości naw bocznych – są prostokątne, ale zakończone trójbocznie. Pod północną zakrystią jest krypta grobowa.
Dwie frontowe wieże są kwadratowe w rzucie, pięciokondygnacyjne, do czwartej kondygnacji czworoboczne, w najwyższej ośmioboczne, zwieńczone ośmiopołaciowymi iglicami. W ich dolnych kondygnacjach mieści się kruchta boczna, składzik i klatka schodowa na chór muzyczny. Górne służą jako dzwonnice. Przedział międzywieżowy, o wysokości korpusu nawowego, stanowi jego optyczne przedłużenie. Jest dwukondygnacyjny, w dole mieści kruchtę główną (o szerokości nawy głównej), wyżej lożę chóru muzycznego. W bryle kościoła dominują wieże, ponad dwukrotnie wyższe od reszty. Korpus jest wyższy od prezbiterium, prezbiterium wyższe od zakrystii. Nawa główna i przedział międzywieżowy nakryte są wspólnym, dwuspadowym dachem. Nad prezbiterium dach też jest dwuspadowy, przy czym nad absydą półstożkowy. Nawy boczne i zakrystie mają dachy jednospadowe.
Elewacja frontowa przedziału międzywieżowego (fasada) jest nieco cofnięta w stosunku do flankujących go wież. Prostokątna, zamknięta trójkątnym szczytem, dwukondygnacyjna. W dole na jej pełnej szerokości umieszczony jest płytki domek portalowy, przepruty głęboką, ostrołukową niszą z prostokątnym otworem głównego wejścia. Nad nim ostrołukowe okno w opasce z tynku i dekoracyjne nisze o półkolistym zamknięciach oraz pas mocno profilowanego gzymsu z ceglanymi kroksztynami od spodu i zębami krenelaża od góry. Trójkątny, pozostawiony w surowej cegle szczyt zdobią ostrołukowe, otynkowane blendy oraz ząbkowy, kształtowany z cegieł gzyms koronujący. Analogicznie rozwiązany jest wschodni szczyt korpusu, dodatkowo z jego wierzchołka wyrasta niewielka, czworoboczna i przepruta ostrołukową arkadą wieżyczka sygnaturki. Naroża oraz boki wież wzmocnione są masywnymi, niewysokimi, ale dwuuskokowymi skarpami.
W przyziemiu (pierwsza kondygnacja) wież są zdwojone, prostokątne prześwity, wyżej wąskie ostrołukowe otwory okienne (w elewacji frontowej wszystkie są podwojone) i dzwonne. Do wysokości trzeciej kondygnacji ściany wież pokryte są jasnym tynkiem. Potem biegnie profilowany gzyms z cegieł, osadzony na sugerujących kroksztyny, prostokątnych ząbkach (analogiczne gzymsy wieńczą pozostałe elewacje kościoła). Z czwartej, już ceglanej kondygnacji „wyrastają” uskokowe skarpy z dekoracyjnymi blendami w płaszczyznach. Obiegają one dookoła piątą, ośmioboczną kondygnację na przemian z ostrołukowymi prześwitami dzwonnymi.
Elewacje boczne kościoła opięte są uskokowymi skarpami. Te na krawędziach korpusu mają trzy uskoki, najwyższą kondygnacją, upodabniającą się do sterczyny, przewyższają ściany kościoła. Okna są prostokątne, wydłużone i zwieńczone ostrołukiem, obwiedzione szerokimi, kształtowanymi w tynku opaskami. W elewacji prezbiterium również występują profilowane gzymsy koronujące na kroksztynach i sięgające ich poziomu uskokowe skarpy.
Wewnątrz kościół jest gładko otynkowany. Korpus nawowy jest prawie kwadratowy, nawy trójprzęsłowe, główna ponad dwukrotnie szersza od bocznych. Nawy oddzielone są od siebie ostrołukowymi arkadami wspartymi na ośmiobocznych filarach. Motyw ostrołuku powtarzają arkady łączące nawę główną z kruchtą i lożą chóru muzycznego, łuk tęczowy, nisze we wschodniej ścianie korpusu (w nich ołtarze boczne), nisze w ścianach bocznych prezbiterium (w nich osadzone prostokątne otwory wejść do zakrystii). W absydzie jest sklepienie pseudogwiaździste, w prezbiterium i korpusie nawowym krzyżowe, w kruchcie głównej pseudokryształowe.
Wyposażenie kościoła jest w większości barokowe, pochodzi ze starej, drewnianej świątyni. To trzy drewniane, polichromowane i złocone ołtarze, ambona i chrzcielnica, zaprojektowane przez Tylmana z Gameren, a wykonane przez Wilhelma Barsza z Warszawy pod koniec XVII wieku. W ołtarzu głównym umieszczono obraz św. Małgorzaty i Matki Boskiej. Ołtarz boczny z lewej strony jest poświęcony Matce Boskiej Różańcowej, zaś z prawej strony Matce Boskiej Anielskiej. Na chórze znajdują się 8-głosowe organy z 1899 roku.
Stojąca obok kościoła dzwonnica pochodzi z 1870, została ufundowana przez Ludwika Klemensowskiego, ówczesnego właściciela Klementowic.
Źródła:
-
Stanisław Wójcicki, Dziedzictwo kulturowe gminy Kurów, Kurów 2012
-
Jerzy Żywicki, Architektura neogotycka na Lubelszczyźnie, Lublin 1998