Pozostałości zamku w Grabowcu
Grabowiec był wzmiankowany po raz pierwszy w 1268, w XIII wieku istniał tu gród
W 1388 przeszedł on, wraz z Ziemią Bełską na własność Ziemowita IV, księcia mazowieckiego i bełskiego. W 1397 książę nadał Grabowcowi prawa miejskie, mniej więcej w tym czasie wybudował też zamek (według J. i E. Niedźwiedziów powstał on zapewne już w 1. połowie XIV wieku, w miejscu dawnego grodu). W późniejszych wiekach zamek był siedzibą starostów dzierżawiących Grabowiec (od 1462 był on miastem królewskim). Jego pierwotny wygląd nie jest znany. W 1500 został zniszczony przez Tatarów.
Pierwszy znany opis zamku pochodzi z 1617. Był to parterowy budynek, składający się prawdopodobnie z dwóch skrzydeł – zachodniego mieszkalnego i południowego gospodarczego, z basztami. W 1. połowie XVII wieku wskutek zaniedbania zamek zaczął ulegać dewastacji. W latach 1655 – 1658 został odnowiony i umocniony przez Stanisława Sarbiewskiego, starostę hrubieszowskiego. Po tym, jak ucierpiał w 1716, podczas wojny północnej, stopniowo popadał w ruinę. W 1765 król Stanisław August Poniatowski nakazał jego odbudowę, ale z niewiadomych przyczyn nie doszła ona do skutku. Ruiny zostały ostatecznie rozebrane w 1837.
Pozostałości zamku położone są na wzgórzu, na południowy wschód od miasta. Zachowały się ślady umocnień ziemnych, plan budynku jest nieczytelny.
Źródła:
Katalog zabytków sztuki w Polsce, T. VIII – woj. lubelskie, z. 6 – powiat hrubieszowski, Warszawa 1964
J. Niedźwiedź, E. Niedźwiedź, Dzieje miejscowości gminy Grabowiec, powiat zamojski, Grabowiec–Zamość–Lublin 2011